De ontvangers van de hoogste onderscheidingen in de Nederlandse wetenschap, de Spinoza- en Stevinpremies, zijn bekend. Thijn Brummelkamp en Judith Pollmann worden dit jaar beloond met de Spinozapremie. De Stevinpremie gaat naar Ilse Aben en Ingrid Robeyns. Nederland kan trots zijn op deze onderzoekers en hun teams die niet alleen onderzoek van wereldklasse verrichtten, maar daarmee ook een belangrijke bijdrage aan de maatschappij leveren.
Alle vier de onderzoekers krijgen 1,5 miljoen euro, die ze zullen besteden aan wetenschappelijk onderzoek en activiteiten met betrekking tot kennisbenutting. De onderzoekers ontvangen de premie voor hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk. Bij beide premies staat de kwaliteit van de onderzoeker voorop; waar bij de Spinozapremie de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken, honoreert de Stevinpremie in de eerste plaats de maatschappelijke impact.
De Spinozapremie is de hoogste onderscheiding in de Nederlandse wetenschap voor onderzoekers die naar internationale maatstaven behoren tot de allerbeste wetenschappers wereldwijd. Ontvangers van de Spinozapremie doen voortreffelijk en baanbrekend onderzoek met een grote uitstraling.
Thijn Brummelkamp
Prof. dr. Thijn Brummelkamp (1975), hoogleraar UMC Utrecht, wetenschappelijk directeur van het Nederlands Kanker Instituut en groepsleider aan Oncode Institute, wist met genetisch onderzoek de tactieken van verschillende ziekteverwekkers te ontrafelen. Hij heeft technieken ontwikkeld die nieuwe mogelijkheden voor gen-onderzoek bieden aan onderzoekers wereldwijd. Hij is pionier in zijn vakgebied en zijn werk heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen voor infectieziekten en kanker.
Judith Pollmann
Prof. dr. Judith Pollmann (1964), hoogleraar Vroegmoderne Nederlandse Geschiedenis aan de Universiteit Leiden, is een nieuwsgierige wetenschapper die haar collega’s uitdaagt met nieuwe perspectieven en een originele aanpak. Ze onderzoekt hoe mensen in het verleden omgingen met radicale maatschappelijke veranderingen, en hoe die zowel persoonlijke als collectieve identiteiten beïnvloeden. Ze gebruikt innovatieve methodologieën, slecht de kloof tussen wetenschappelijke en lokale kennis en entameert internationale discussies op hoog wetenschappelijk niveau.
De Stevinpremie is de hoogste onderscheiding voor onderzoekers in Nederland die bijzondere prestaties hebben behaald op het gebied van kennisbenutting voor de samenleving. Onder kennisbenutting verstaat NWO de toepassing van kennis door productieve interacties met een belanghebbende doelgroep om maatschappelijke – waaronder economische waarde te creëren.
Ilse Aben
Prof. dr. Ilse Aben (1964), senior scientist bij SRON en bijzonder hoogleraar aan de VU, is een van de grondleggers van satellietinstrumenten om uitstoot van broeikasgassen zoals methaan op te sporen. Ze heeft daarnaast overheden en bedrijven de middelen verschaft om tegen dergelijke lekkages op te treden. Daarmee heeft ze een unieke en onmisbare bijdrage geleverd aan de strijd tegen klimaatverandering. Dankzij haar pionierswerk vanuit de ruimte worden onzichtbare problemen zichtbaar gemaakt – én opgelost.
Ingrid Robeyns
Prof. dr. Ingrid Robeyns (1972), hoogleraar Ethiek van Instituties aan de Universiteit Utrecht, onderzoekt hoe rechtvaardigheid, rijkdom en welzijn eerlijker verdeeld kunnen worden. Haar werk combineert filosofie, economie en politieke theorie en bepleit onder meer het ‘limitarisme’: het idee dat extreme persoonlijke rijkdom moreel en maatschappelijk schadelijk is. Ze pleit voor een bovengrens aan rijkdom en formuleert daarvoor beleidsvoorstellen. Haar excellente onderzoek biedt concrete oplossingen voor ongelijkheid, de instituties van ons sociaal contract, en democratisch verval. Door haar scherpe analyse, organisatiekracht en publieke zichtbaarheid, laat ze zien dat filosofie kan bijdragen aan echte verandering.