Het Rijksmuseum (meer dan 1 mln kunstwerken, tachtig zalen) zet zo zijn missie kracht bij: mensen, kunst en geschiedenis nog meer met elkaar verbinden. Het museum trok in 2024 ruim 2,5 mln (fysieke) bezoekers in Amsterdam en genereert momenteel 65% aan eigen inkomsten. In de afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in het digitale Rijksmuseum. De website trok vorig jaar 8,6 mln bezoekers.

Het plan voor een nieuwe dependance, op een van de slimste vierkante kilometers van Europa, past in een internationale trend in de museumwereld. Tate Britain (voorheen Tate Gallery), Guggenheim in de VS en Musée du Louvre in Parijs kozen eerder voor ‘franchises’. Het Rijksmuseum beschikte tussen 2002 en 2014 over een eigen dependance op de luchthaven Schiphol.

Innovatie

Eindhoven is een stad van makers waar technologische innovatie en design centraal staan. Het Rijksmuseum in Eindhoven wordt een dynamische plek waar tentoonstellingen vanuit nieuwe perspectieven gemaakt zullen worden met een focus op creativiteit en vakmanschap, aldus het Rijksmuseum in een persbericht. Het museumgebouw komt midden in een groene omgeving aan de Dommel, vlak bij het station.

De taak verdeling is als volgt: de gemeente Eindhoven wordt eigenaar van het gebouw; het Rijksmuseum is met wisselende tentoonstellingen verantwoordelijk voor de inhoud. Het dagelijks bestuur van Eindhoven verwacht een initiële investering van € 80 mln en jaarlijks exploitatiekosten van € 11 mln tot € 12 mln. Met chipmachinebouwer ASML aan boord hopen partijen ook andere financiers aan te trekken, onder wie particulieren, maar ook bedrijven, fondsen en de Rijksoverheid.

Collectie

Taco Dibbits, hoofddirecteur Rijksmuseum: ‘Het Rijksmuseum is van en voor iedereen. Het museum heeft een wereldberoemde collectie van meer dan 1 miljoen objecten en is continu bezig om de collectie op verschillende manieren te delen met heel Nederland.’ Het Rijksmuseum in Eindhoven is hierin volgens Dibbits een belangrijke stap om de collectie nog toegankelijker te maken in Zuid-Nederland. Het Rijksmuseum is al langer verbonden aan Eindhoven, met Philips al 25 jaar als founder, naast hoofdsponsoren KPN, ING en de Vriendenloterij. ‘Ik kijk ernaar uit dat we ASML voor Eindhoven daaraan kunnen toevoegen.’

Jeroen Dijsselbloem, burgemeester van Eindhoven: ‘Dit is een geweldige kans, die we met beide handen grijpen om er – samen met het Rijksmuseum, ASML en andere toekomstige partners – zo snel mogelijk werkelijkheid van te maken.’ Het Rijksmuseum in Eindhoven is volgens Dijsselbloem een waardevolle toevoeging aan het culturele klimaat van Brabant en ver daarbuiten. Kunst en geschiedenis hebben een verbindende kracht in de snelgroeiende Brainportregio. ‘Dit museum kan een plek worden waar iedereen, jong en oud, kan genieten van een bijzondere combinatie van historie en creativiteit.’

Christophe Fouquet, CEO van ASML: ‘Als internationaal bedrijf, geworteld in Nederland, zijn ASML en haar medewerkers trots om verbonden te worden met het Rijksmuseum en enthousiast om dit initiatief te ondersteunen, samen met de gemeente Eindhoven.’ Het aantrekken van dit wereldberoemde instituut naar de regio biedt volgens Fouquet niet alleen meer mensen de kans om te genieten van de artistieke en culturele schatten van het museum, maar versterkt ook Brainport Eindhoven als culturele bestemming en als een ‘geweldige plek’ om te wonen en te werken.

Ontmoetingsplaats

Het museum wordt volgens plan een dynamische ontmoetingsplaats met een open karakter en onmiskenbaar Rijksmuseum. De oppervlakte van het nieuwe gebouw wordt ruim 3500 vierkante meter. Het komende jaar wordt het plan nader uitgewerkt. De ambitie is dat het Rijksmuseum in Eindhoven over zes tot acht jaar opengaat.

Het nieuwe museum krijgt een ruimte aan de Dommel, in een nieuw park midden in de stad. Het ligt aan het begin van de Kennedylaan en op een paar minuten loopafstand van het station Eindhoven Centraal. Daarmee is het goed bereikbaar voor inwoners uit de stad en bezoekers uit binnen- en buitenland.

Kunst en geschiedenis

Als nationale museum van kunst en geschiedenis vertelt het Rijksmuseum het verhaal van 800 jaar Nederland en plaatst deze in een internationale context. Het museum is wereldberoemd om zijn topstukken van Rembrandt, Vermeer, Frans Hals, Rachel Ruys en vele anderen. De collectie van meer dan één miljoen objecten bestaat uit schilderijen, beeldhouwkunst, meubels, glaswerk en porselein, mode en textiel, foto’s en tekeningen en Aziatische kunst.

Met het nieuwe museum in Eindhoven kan het Rijksmuseum de zichtbaarheid van zijn collectie vergroten en wordt kunst toegankelijk voor een breder publiek. De Nachtwacht, het pièce de résistance van het Rijksmuseum, zal overigens niet in Eindhoven te zien zijn. Rembrandts meesterwerk wordt momenteel gerestaureerd in een glazen huis onder het oog van het publiek. Het is het meest diepgravende en veelomvattende onderzoeks- en restauratieproject van het museum. Hoofdpartner is Akzo Nobel, multinational in verven en lakken.