
'Waarom mag ik niet lachend op de foto?'
Kansfonds in de bres voor betere beeldvorming over armoede
- (Social) impact
- Nieuws
Weinig politici en mediamakers komen in contact met mensen in armoede, waardoor een stereotiep beeld in stand blijft. Kansfonds, dat mensen en initiatieven steunt om armoede en thuisloosheid tegen te gaan, liet onderzoek doen. Dit resulteerde in een uitgebreide reportage in De Groene Amsterdammer van 17 april.
Afrekenen met armoede, betekent ook afrekenen met armoedige beeldvorming. Want mensen die van weinig geld moeten rondkomen, herkennen zich niet in de stereotype beeldvorming die vaak wordt gebruikt. Daarom heeft Kansfonds met ervaringsdeskundigen, journalisten en fotografen handreikingen opgesteld en een beeldbank gemaakt voor iedereen die over armoede en bestaanszekerheid schrijft en spreekt.
Journalisten Rasit Elibol en Kim van Keken maakten een analyse over deze beeldvorming in de media en de politiek door de jaren heen. Waar komen de beelden vandaan en hoe hebben zij de besluitvorming lokaal en landelijk beïnvloed? Ze gingen in gesprek met ons Expertiseteam van ervaringsdeskundigen en spraken met experts op het gebied van framing en sociologie om antwoord te vinden op vragen als: hoe ingrijpend veranderen stereotypen de levens van mensen? Het resulteerde in een journalistiek artikel in De Groene Amsterdammer.
Veerkrachtige mensen
Woorden en beelden doen ertoe. Zo worden termen als ‘kwetsbaar’ of ‘sociaal zwakker’ te pas en te onpas gebruikt als over armoede wordt gesproken. ‘Maar ik heb zelden zulke sterke en veerkrachtige mensen leren kennen als mensen die leven in bestaansonzekerheid, zoals de mensen in ons Expertiseteam’, zegt Gerlinda Robbertsen, programma-adviseur bij Kansfonds. ‘Het zijn overlevers tot en met, onder hele zware omstandigheden. Jaar in jaar uit. Ik denk dat de meeste mensen het niet zouden kunnen.’
Bovendien blijft het grote verhaal, de échte oorzaak van armoede, door het gebruik van verbloemende woorden buiten beeld, vindt Robbertsen. ‘Het lijkt alsof je zelf iets verkeerd hebt gedaan. Alsof armoede een individueel probleem is in plaats van het gevolg van politieke keuzes en van een complex systeem dat uitgaat van wantrouwen. Het is niet voor niks dat ruim een half miljoen mensen in Nederland in armoede leven, en nog eens 1,2 miljoen mensen om en nabij de armoedegrens.’