Het congres begon met een warm welkom door Ron Meeuwissen, director Stichtingen en Verenigingen bij InsingerGilissen en Adriana Esmeijer, voorzitter van de Redactieraad van Wereld van Filantropie en in het dagelijks leven directeur bij de KNAW. Het inhoudelijke programma, samengesteld door de redactie van Wereld van Filantropie, werd afgetrapt door Puck Hendriks, lector en PhD-onderzoeker Bedrijfsfilantropie aan de Erasmus Universiteit. Met een energieke presentatie en scherpe inzichten belichtte zij de trends bij corporate foundations. Onafhankelijkheid en autonomie waren gevoelige sleutelwoorden.

Veerkracht

Vervolgens vertelde Rohit Gulati, voormalig private equity coryfee en thans CEO van SportCity, uit de losse pols hoe zijn steun aan Mind Us kwetsbare jongeren helpt om mentaal gezond en veerkrachtig op te groeien. Maarten de Groot, bijzonder hoogleraar Resilient Family Business and Enterprise Families aan de VU, kwam met een knappe analyse van familiestichtingen en hun rol bij het creëren van ruimte voor nieuwe generaties die het nét anders willen doen dan hun (voor)ouders.

Deze sprekers, soepel gemodereerd door Monique Pennings, lieten zien dat impact maken vraagt om lef: het durven loslaten van oude patronen en kiezen voor nieuwe wegen. Hun enthousiaste en soms onthullende verhalen smeedden onderzoek, ondernemerschap en familie aaneen tot één krachtige boodschap: moed is de sleutel tot betekenisvolle verandering. Het werd de cantus firmus van deze avond.

Cultureel uithangbord

De editie 2025 van Corporate trok veel familiebedrijven en -stichtingen, ook uit onverwachte hoek. Stijn Wopereis – hoofd development bij het Van Gogh Museum – ziet dat de betrokkenheid van de familie Van Gogh samengaat met een groot gevoel van verantwoordelijkheid. Zo is Willem van Gogh, kleinzoon van de oprichter van het museum, actief voor het uitbreiden van het nationale en internationale netwerk van het museum. Ook nauw betrokken is de Vincent van Gogh Stichting, eigenaar van de kerncollectie van het Van Gogh Museum, die voortkwam uit een schenking in 1962 van ir. V.W. van Gogh, de zoon van Vincents broer Theo van Gogh.

Een ongekende bijdrage aan het nationale erfgoed, gebaseerd op visie en lef. De staat verplichtte zich in ruil hiervoor om het museum te bouwen en te exploiteren, zodat de collectie van honderden schilderijen, tekeningen en brieven permanent toegankelijk zou blijven. Het familieverhaal van Van Gogh spreekt veel ondernemers aan, zei Wopereis. ‘Daar zit echt een klik en dat schept een band, een extra dimensie, resulterend in allerlei vormen van ondersteuning.’

Het museum zelf is een zelfstandige stichting die de collectie van de Vincent van Gogh Stichting beheert en daar nauw mee samenwerk, ook ten aanzien van bruiklenen. Inkomsten ontvangt het museum uit verkoop van tickets en museale producten, fondsenwerving en subsidie. Een goede balans, aldus Wopereis, los van het lopende dispuut met de Staat over de financiering van het noodzakelijke onderhoud aan de gebouwen van het museum. Maar dat is een ander verhaal.

Wake-up call

Tot slot was er een gesproken column. De wereld is scheef, betoogde filantropie-strateeg Yung Joo Lockhorn Lamberts – samen met Frouke Bruinsma oprichter van bureau For Your Impact. In een vlammend verhaal over systeemverandering vertelde ze over winst maken veelal op de eerste plaats komt in bedrijfsketens als die van koffie en cacao, terwijl boeren onderaan structureel tekortkomen. Yung Joo: ‘Dat is geen incident, maar een systeemkeuze. Sociale ondernemers dagen degenen die deze praktijken in stand houden uit. Zij laten zien dat eerlijke prijzen, duurzaamheid en winst wél samen kunnen gaan.’

In de zaal zagen we instemming bij de aanwezigen. Maar ook twijfel. Dat pad is immers ongemakkelijk: kritiek, risico’s en misstappen horen erbij. Lockhorn Lamberts, vol overtuiging: ‘Precies dát is leiderschap: lef tonen, je nek uitsteken en het verhaal kantelen. Fouten maken hoort daarbij. Perfectie bestaat niet; leren en doorgaan is de kern. Leiderschap betekent uitgesproken keuzes durven maken. Daarvoor is ook eerlijke beloning cruciaal. Zonder goede salarissen geen toptalent, zonder talent geen groei, zonder groei geen systeemverandering.’

Geld is in dat verhaal geen doel, maar een middel: brandstof voor verandering, aldus de slotspreker. Ze onderstreepte dat fondsen en bedrijven verschil maken door inzet van hun kapitaal, netwerk en legitimiteit. Niet met een losse cheque, maar met structurele steun. Tot besluit vroeg ze de aanwezigen welke rol men wil nemen. Om samen met sociale ondernemers te bouwen aan een eerlijk fundament. En dat vereist lef en leiderschap. Een welluidend slotakkoord van een waardevolle avond vol visie en bezieling.

Netwerkborrel

In de wandelgangen spraken we Ronald van der Giessen, voorzitter van de Vereniging van Fondsen in Nederland, die veel van zijn leden zag zitten. Het gaat goed met de FIN, zei hij. ‘Het aantal leden groeit nog steeds.’ Meer en meer meer foundations sluiten zich aan omdat ze tegen grenzen aanlopen, aldus de FIN-voorzitter. ‘Ondernemen gaat prima, maar zodra je een corporate foundation of familiefonds start, gelden andere spelregels. Met andere scheidsrechters. Dan is het verstandig om je bij de FIN aan te sluiten.’

Vooral de combinatie van maatschappelijke doelstellingen in binnen- en buitenland vraagt volgens Van der Giessen om kennis en continuïteit. ‘Daar kunnen wij bij helpen. We faciliteren overleg, bijvoorbeeld over de Code Goed Bestuur 2.0. Dat moet je gewoon goed regelen. Anders krijg je gedoe met fiscus, pers, justitie of collega’s. En dat wil je niet, zeker niet als je de samenleving wilt verbeteren.’

Hij wees op het voorbeeld van Rohit Gulati, die met Mind Us zijn persoonlijke overtuiging koppelde aan de bedrijfsfilosofie. Gulati liet zien hoe je hart en strategie samen kunt laten werken. ‘Lef is essentieel. zonder lef geen risico’s en zonder risico geen succes.’ Zoals een andere deelnemer de avond samenvatte: No guts no glory.’