‘Ons ervaren bestuurslid stopt ermee. Wat nu?’ Een klein vermogensfonds leunt al jaren sterk op de expertise van een van de bestuursleden. De leden van het fonds hebben in het dagelijks leven allemaal een baan en doen het bestuurswerk er in de avonduren bij. Door hun eigen drukke werkzaamheden komen ze nauwelijks aan hun werk als bestuurslid toe. ‘En we hebben vaak te weinig verstand van het beoordelen van de aanvragen die we ontvangen’, laten ze weten.

Grote tijdsinvestering

Wij zien in ons werk regelmatig dat bestuursleden voor dit soort uitdagingen staan. Goed besturen vraagt een behoorlijke tijdsinvestering en steeds vaker ook om inhoudelijke kennis. Fondsen met enige bekendheid ontvangen al snel vele aanvragen. Dat zijn allemaal projectvoorstellen die gelezen moeten worden en beoordeeld op effectiviteit en impact. Past het bij de doelstelling van je fonds? Hoe zit het met de betrokken partijen, zijn die betrouwbaar? Hoe weet ik zeker dat mijn geld goed terecht komt?

Tegelijkertijd zijn er ook fondsen die juist te weinig aanvragen krijgen en daardoor te maken hebben met onderbesteding. Dan moet je gaan werken aan je naamsbekendheid en je netwerk vergroten. Dat vergt wellicht investeringen in communicatie en het voeren van kennismakingsgesprekken. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de administratieve kant van het verhaal.

Druk, druk, druk

Ook zien we door deze verplichtingen dat sommige fondsen maar moeilijk aan nieuwe bestuursleden kunnen komen. Het liefst wil je mensen in je bestuur die op persoonlijke titel relevante expertise meebrengen. Zie die maar eens te vinden. De vijver is klein en iedereen heeft het druk. Tijd vrijmaken voor meerdere vergaderingen per jaar is wellicht nog te overzien.

Maar je bent ook tijd kwijt met het beoordelen en terugkoppelen van aanvragen, het opmaken van een jaarrekening en het bijhouden van een gedegen administratie. Het telt allemaal op bij de werkdruk voor bestuursleden. Lang niet iedereen is daarvoor te porren. Compliance is ook zo’n onderdeel waar besturen van vermogensfondsen veel mee te maken hebben. Het bijhouden van wet- en regelgeving, zoals rond de ANBI-status, is een flinke klus.

Regeldruk en administratieve lasten

komt er mogelijk nog een schepje bovenop. Dit voorjaar is het Wetsvoorstel Transparantie en tegengaan ondermijning door Maatschappelijke Organisaties (WTMO) goedgekeurd door de Tweede Kamer. Deze wet wil ongewenste (financiële) beïnvloeding door maatschappelijke organisaties tegengaan, om zo te voorkomen dat de rechtsstaat en het openbaar gezag ondermijnd wordt.

Dat laatste willen we allemaal voorkomen. Maar deze wet zorgt ervoor dat de regeldruk en administratieve lasten voor stichtingen en verenigingen nog verder wordt verhoogd. Weer een taak erbij. Weer iets waar bestuursleden zich in moeten verdiepen en wat een investering vergt in je eigen organisatie. Het gevolg: nog minder tijd om je met je kerntaak bezig te kunnen houden en daardoor minder armslag om gewoon wat goeds terug te doen voor de maatschappij.

Mogelijke uitkomst

goede doelensector maken we ons hard om maatschappelijke initiatieven te laten floreren. Bijvoorbeeld met de campagne ‘Geef ons de ruimte’. Maar daarnaast kunnen we elkaar ook helpen. Organisaties als het Cultuurfonds, het Oranje Fonds en Wilde Ganzen kunnen een uitkomst bieden voor kleinere fondsen. Door onze omvang hebben we expertise in huis om aanvragen te beoordelen, het financiële proces te stroomlijnen en de impact van projecten te monitoren.

Wij bieden vermogensfondsen, maar ook stichtingen en verenigingen, de mogelijkheid om een Fonds op Naam op te richten, waardoor we (een deel van) het vermogen kunnen besteden aan initiatieven die passen bij de doelstelling van het fonds. Dit neemt veel lasten weg. Wij dragen zorg voor een gecontroleerde besteding van de gelden en voor het voldoen aan alle wet- en regelgeving.

Hoe verder?
Toekomstgericht besturen: Hoe nu verder? Die vraag willen we beantwoorden tijdens een bijeenkomst in De Nieuwe Liefde, op donderdag 2 oktober in Amsterdam. Ineke Koele, een internationaal expert op het snijvlak van fiscaal recht, erfrecht, trusts, stichtingen en filantropie komt ons meer vertellen over wat bestuursleden kunnen verwachten aan regelgeving, nu en in de toekomst.

We gaan met elkaar in gesprek met als doel om de wereld een stukje mooier te maken. Want daar doen we het uiteindelijk voor. Laten we samenwerken en kijken hoe we de samenleving kunnen versterken, hier en in de rest van de wereld.

Marten Groen is relatiebeheerder vermogensfondsen bij Wilde Ganzen; Marijke Naber is adviseur partnerships bij het Cultuurfonds; Anneloes Tros is adviseur stichtingen en vermogensfondsen bij het Oranje Fonds.

Bent u bestuurslid van een vermogensfonds, stichting of vereniging? Dan kunt u zich hier aanmelden voor de bijeenkomst ‘Toekomstgericht besturen: Hoe nu verder?’.