Meer dan honderd goede doelen roepen in een gezamenlijke verklaring Israël op te stoppen humanitaire hulp ‘in te zetten als wapen’ in de oorlog in Gaza. ‘Wij zien geen andere mogelijkheid dan deze noodkreet te laten horen, omdat het anders voor de meeste Palestijnen te laat zal zijn’, zegt directeur Pim Kraan van de Nederlandse tak van Save the Children tegenover de NOS.

Israël claimt dat er geen belemmeringen zijn voor hulp die de Gazastrook in kan en mag, maar het merendeel van de ngo's zegt dat het hen sinds 2 maart niet is gelukt om ook maar met één vrachtwagen vol humanitaire goederen Gaza binnen te komen.

‘In plaats van achterstanden in de levering van hulpgoederen aan de bevolking weg te werken, verwerpen de Israëlische autoriteiten verzoeken van tientallen ngo's om hulp te leveren’, staat in de verklaring. ‘In juli alleen al zijn meer dan zestig verzoeken om hulp te leveren afgewezen.’

Vage criteria

‘Wij zouden morgen de crisis kunnen oplossen als de grenzen opengaan. Er staan dan 1500 vrachtwagens in de file klaar, met alles erin wat nodig is om weer aan de slag te kunnen’, zegt Kraan tegen de NOS. ‘Maar we mogen niet. We mogen er niet in, we mogen er niet uit. We krijgen niet de kans om ons werk te doen.’

De belemmering van hulp zou deels te maken hebben met nieuwe registratieregels voor ngo's vanuit Israël. ‘Onder deze regels kan registratie worden geweigerd op basis van vage, gepolitiseerde criteria.’ De hulporganisaties noemen het een nieuwe ‘bureaucratische obstructie die in strijd is met het internationale recht, omdat het de Israëlische controle en annexatie van het bezette Palestijnse gebied bestendigt’.

‘Totale controle’

Ook wordt er volgens de hulporganisaties gevoelige informatie gevraagd van hulpverleners. ‘Er wordt gevraagd om verantwoording over wie wat gezegd heeft over het conflict in Gaza. Het gaat allemaal veel te ver en heeft niets te maken met ons werk’, aldus Kraan. Volgens hem is een nieuwe registratie onlogisch, omdat Save the Children al sinds 1953 actief is in de Palestijnse gebieden. ‘Wij zijn geen nieuwe speler.’

Volgens de directeur zijn er signalen dat hulporganisaties zullen worden gedwongen deel te nemen aan militair gecoördineerde hulp, zoals bij de omstreden organisatie GHF. Bij distributiepunten van die organisatie zijn volgens VN-mensenrechtenorganisatie OHCHR tot eind vorige maand 859 Palestijnen gedood.

De beperkingen zouden deel uitmaken van een bredere strategie waarmee Israël complete controle in Gaza wil krijgen. Kraan denkt dat Israël hulp onmogelijk wil maken. ‘Internationale ngo's zijn ook ooggetuigen. We hebben gezien bij de moord op de Al Jazeera-crew dat dat niet gewenst is.’

‘Kromme tenen’

Als directeur van Save the Children heeft hij ook nauw contact met de Nederlandse regering, die volgens hem veel te weinig doet. ‘Ik heb vorige week in het ingelaste recesdebat gezeten in de Tweede Kamer en met kromme tenen en grote verbazing geluisterd naar de politieke dynamiek in Nederland.’

Volgens hem moet de regering beter luisteren naar wat rechters zeggen dat Nederland verplicht is om te doen, ‘om te voorkomen dat wij, als burgers van Nederland, collectief medeverantwoordelijk worden gemaakt voor de volkerenmoord die daar plaatsvindt’.

Onder de ruim honderd ngo's die zich achter de verklaring scharen zijn Médecins Sans Frontières, CARE, Oxfam en Plan International.